बॅडमिंटन : नवा इतिहास रचणारी भारताची युवा जोडी

बॅडमिंटनमध्ये चिराग शेट्टी आणि सात्विक साईराज रँकी रेड्डी ही जोडी प्रत्येक विजेतेपदासह एक नवा इतिहास रचत आहे.त्यांच्या प्रत्येक उपक्रमाची भारतीय बॅडमिंटनमधील कामगिरी म्हणून नोंद केली जात आहे. आणि का होणार नाही! याआधी पुरुष दुहेरीत भारताचे अस्तित्वच नव्हते. त्यांना ताजे यश इंडोनेशिया ओपनच्या विजेतेपदाच्या रूपाने मिळाले आहे.  या जोडीचे हे या वर्षातील तिसरे विजेतेपद आहे.  या विजयासह ही जोडी जागतिक दुहेरी क्रमवारीत तिसऱ्या स्थानावर पोहोचली आहे.चिराग-सात्विकसाठी या यशाला विशेष महत्त्व आहे.  अ‍ॅरोन चिया आणि वो वुई यिक या मलेशियाच्या विद्यमान जोडीला पराभूत करण्याचे स्वप्न या दोघांनी पाहिले होते.याआधी दोन्ही जोडीच्या संघर्षात भारतीय जोडीला दहा वेळा सामना करावा लागला होता.  त्यामुळे या करिष्माई कामगिरीसाठी भारतीय जोडी कौतुकास पात्र आहे.  त्यांनी मलेशियाच्या जोडीचा २१-१७, २१-१८ असा सरळ गेममध्ये पराभव केला.  फायनल 43 मिनिटे चालली.

जेतेपदाच्या सामन्याच्या सुरुवातीला भारतीय जोडी पिछाडीवर होती, पण नंतर अशी पकड निर्माण केली की मलेशियाच्या जोडीला पुनरागमनाची संधीच दिली गेली नाही.या सामन्यादरम्यान भारतीय जोडीला प्रेक्षकांचाही मोठा पाठिंबा मिळाला.  भारतीय जोडी आक्रमक खेळली.  ही देखील त्यांच्या खेळाची भक्कम बाजू म्हणावी लागेल.  चिरागने नेटवर अप्रतिम खेळ दाखवत शटलला चांगलेच परतवले.त्याची चपळता पाहण्यासारखी होती.  त्याचा बचावही जोरदार होता.  किंबहुना, त्याच्या दमदार खेळामुळेच भारतीय जोडीला सामना त्यांच्या बाजूने वळवण्यास मदत झाली.

तत्पूर्वी, त्यांनी उपांत्य फेरीत कांग मिन ह्युक या कोरियन जोडीवर रोमहर्षक विजयाची नोंद केली. पहिला गेम 17-21 असा गमावल्यानंतर भारतीय जोडीने पुढील दोन गेम जिंकून अंतिम फेरीत प्रवेश केला.सुपर 1000 स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत पोहोचणारी ती पहिली भारतीय जोडी ठरली.वास्तविक भारतीय जोडीचा आत्मविश्वास अप्रतिम आहे.  दोघांमध्ये चांगली समज आहे आणि त्यांनी आपल्या खेळाने हेही दाखवून दिले आहे की, समोरची जोडी कोणीही असली तरी त्यांचा आत्मविश्वास डळमळीत करणे सोपे नाही. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्यांनी मोठ्या मंचावर जिंकण्याची सवय करून घेतली आहे.

प्रशिक्षकाच्या सल्ल्याने ते दोघे एकत्र आले त्यापूर्वी ते एकमेकांचे प्रतिस्पर्धी होते.  पण 2016 मध्ये मिळालेल्या या सल्ल्याने त्यांचे बॅडमिंटन करिअर बदलले.गोल्ड कोस्ट (ऑस्ट्रेलिया) येथे 2018 च्या राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत दोघांना मिळालेले पहिले पदक रौप्य होते.  तेव्हा चिराग 20 आणि सात्विक 17 वर्षांचा होता.  यातून प्रोत्साहित होऊन त्यांनी बॅडमिंटन विश्वात आपला वेगळा ठसा उमटवण्यास सुरुवात केली.

2019 मध्ये, ते त्यांचे पहिले सुपर सीरिज विजेतेपद जिंकणारी पहिली भारतीय जोडी ठरली.  प्रस्थापित जोड्यांना पराभूत करण्याची प्रक्रिया येथून सुरू झाली.  त्यानंतर या जोडीने फ्रेंच ओपनची अंतिम फेरीही गाठली.  टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये निराशा झाली. ऑलिम्पिकसाठी पात्र ठरणारी ही एकमेव भारतीय दुहेरी जोडी होती.  पण तीन पैकी दोन सामने जिंकूनही ते ग्रुप स्टेजमधून बाहेर पडले.  त्यांच्याकडून पराभूत झालेली जोडी अखेरीस ऑलिम्पिक चॅम्पियन बनली.

2022 मध्ये, इंडियन ओपनचे पुरुष विजेतेपद जिंकणारी ही पहिली भारतीय जोडी ठरली.  तेव्हा त्यांचा विजय संस्मरणीय ठरला कारण त्यांनी तीन वेळा विश्वविजेते मोहम्मद अहसान आणि हेंद्रा सेटियावान या इंडोनेशियन जोडीचा पराभव केला. भारताने प्रतिष्ठेचा थॉमस चषक जिंकला तेव्हा चिराग-सात्विकचा विजय महत्त्वाचा होता.  गेल्या वर्षीच्या जागतिक अजिंक्यपद स्पर्धेत कांस्यपदक आणि बर्मिंगहॅम राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत सुवर्णपदक या जोडीची कणखर मानसिकता दर्शवते.यशाच्या दृष्टीनेही हे वर्ष जोडीसाठी उत्तम ठरले आहे.  आशियाई चॅम्पियनशिपचे दुहेरीचे सुवर्ण यामध्ये प्रमुख आहे.ही जोडी हे वर्ष आणखी संस्मरणीय बनवू शकते.  जागतिक अजिंक्यपद स्पर्धा ऑगस्टमध्ये, आशियाई क्रीडा स्पर्धा  आणि बीडब्ल्यूएफ  1000 वर्ल्ड टूर फायनल्स सप्टेंबरमध्ये होणार आहेत.  यामध्ये या जोडीकडून  पदकाची आशा असेल.पुढील वर्षी पॅरिस येथे होणाऱ्या ऑलिम्पिकमध्ये पदक जिंकण्याचेही या जोडीचे लक्ष्य असणार आहे. 

सुपर 1000 पातळी काय आहे? 

 बॅडमिंटन वर्ल्ड फेडरेशन वर्ल्ड टूर सहा स्तरांमध्ये विभागली गेली आहे. वर्ल्ड टूर फायनल्स, चार सुपर 1000, सहा सुपर 750, सात सुपर 500 आणि 11 सुपर 300.स्पर्धेची आणखी एक श्रेणी, बीडब्ल्यूएफ टूर सुपर 100 स्तर, रँकिंग गुण देखील प्रदान करते.  यातील प्रत्येक स्पर्धा वेगवेगळे रँकिंग गुण आणि बक्षीस रक्कम देते.  सुपर 1000 स्तरावर सर्वोच्च गुण आणि बक्षीस पूल ऑफर केले जातात.

पहिली भारतीय जोडी

 वर्ल्ड टूर सुपर-1000 विजेतेपद जिंकणारी पहिली भारतीय जोडी ठरली.एवढेच नाही तर वर्ल्ड टूरवर सुपर-100, सुपर-300, सुपर-500, सुपर-750 आणि सुपर-1000 अशी चारही विजेतेपदे जिंकणारी ही एकमेव भारतीय जोडी आहे. -मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत जि. सांगली