तेलुगू चित्रपट आणि बॉलीवूड

कोरोनामुळे शाहिद कपूरला त्याची 'जर्सी' घेऊन पळून जावं लागलं आहे. 'बाहुबली'चे निर्माते राजामौली यांनीही कोरोना विषाणूचा वाढता प्रभाव पाहून आपल्या 'आरआरआर' चित्रपटाचे प्रदर्शन पुढे ढकलावे लागले. ओमिक्रॉनच्या भीतीने चित्रपट निर्मात्यांना त्यांचे चित्रपट वेळेवर प्रदर्शित करायचे की नाही यावर पुनर्विचार करावा लागत आहे.  पण या परिस्थितीतही अल्लू अर्जुनचा 'पुष्पा - द राइज' या तेलगू चित्रपटाने तीनशे कोटींचा व्यवसाय केला आहे आणि त्याच्या हिंदी डब व्हर्जननेदेखील साठेक कोटींची कमाई करून हिंदी पट्ट्याला खिंडार पाडले आहे.  वर्ल्ड कप क्रिकेटवर आधारित असलेल्या फक्त '83' लाच नाही तर 'स्पायडर मॅन'लाही त्याने मागे टाकले आहे.  कोरोना व्हायरसचा त्याच्यावर काहीच परिणाम झाला नाही. अजूनही हा चित्रपट गल्ला भरताना दिसत आहे. अल्लू अर्जुनचा 'पुष्पा' हा चित्रपट  पुष्पराज नावाचा कुली एक बलाढ्य तस्कर बनला त्याची ही कथा आहे.

सहसा पुष्पा हे नाव एकाद्या स्त्रीचे असते, त्यामुळे चित्रपट स्त्रीप्रधान असेल असा लोकांचा गैरसमज होणे स्वाभाविक आहे.  इंग्रजीच्या आसक्तीमुळे पुष्पराजला पुष्पा करण्यात आले आहे.  पण त्याचे नाव चित्रपटाच्या यशाच्या आड आले नाही.  चित्रपटाच्या नावावरून संभ्रम निर्माण होऊ शकतो, पण पुष्पा' चित्रपट गर्दी खेचत आहे. शिवाय या यशाने अल्लू अर्जुनची चर्चा होत आहे.  त्याच्या पूर्वीच्या तेलगू चित्रपट 'अला बैकुंथापुरमुलु' या तेलगु चित्रपटाने 250 कोटींचा व्यवसाय केला होता.

एन.एस. यांना त्यांच्या 'फकिरा' (1976) च्या निर्मितीदरम्यान त्यांच्या जवळच्या मित्रांनी निर्माते एनएन सिप्पी यांना, तुम्ही शशी कपूर आणि डॅनी यांना चित्रपटात एकमेकांचे सख्खे  भाऊ म्हणून दाखवत आहात,पण ते कुठल्याच बाजूने सख्खे भाऊ वाटत नाहीत. कुठे गोंडस चेहऱ्याचा शशी कपूर आणि कुठे नेपाळी दिसणारा डॅनी.  यावर सिप्पी म्हणाले होते की, प्रेक्षक चित्रपट पाहत असतात या सर्व गोष्टींकडे लक्ष देत नाहीत.  तसंच झालं.  चित्रपट हिट झाला. 'फकिरा' पाहिल्यावर प्रेक्षक त्यांची गाणी गुणगुणत राहिले – 'दिल में तुझे बिठा के…' आणि 'तोता मैना की कहानी तो पुरानी पुरानी हो गई…. ' त्यांना डॅनी आणि शशी कपूर यांच्यात कसलाच फरक जाणवला नाही. सध्या हिट ठरत असलेल्या 'पुष्पा'बाबतही असाच दृष्टिकोन प्रेक्षकांमध्ये पाहायला मिळतो.

'पुष्पा' मूळ तेलगूतून हिंदीमध्ये डब केलेला चित्रपट असून  त्याने हिंदीत 60 कोटींहून अधिक कमाई केली आहे.  अर्थात दक्षिण भारतीय चित्रपटांचे हिंदीतले यश नवीन नाही.  याची सुरुवात एसएस वासन यांच्या 1948 मध्ये रिलीज झालेल्या तमिळ 'चंद्रलेखा' या तामिळ चित्रपटाने झाली, ज्याची किंमत त्याकाळी 30 लाख होती. हिंदीत डब होणारा 'चंद्रलेखा' हा पहिला भारतीय चित्रपट होता. या चित्रपटाच्या वर्तमानपत्र आणि मासिकांमध्ये पूर्ण पानाच्या जाहिराती दिल्या गेल्या होत्या.

भव्य प्रमाणात बनवलेल्या या चित्रपटाच्या प्रमोशनमध्ये कोणतीही कसर सोडली गेली नव्हती. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट अशी की 1948 मध्ये चित्रपट प्रसिद्धीसाठी दहा लाखांहून अधिक रुपये खर्च करणाऱ्या वासनकडे या चित्रपटाची कोणतीही कथा नव्हती.  तिथे जे काही होते ते फक्त शीर्षक होते, जे एका नायिकेचे नाव होते.  चित्रपट बनवला जात होता तेव्हाच त्याची कथाही लिहिली जात होती.  हा चित्रपट बनवण्यासाठी पाच वर्षे लागली होती. हा चित्रपट तुफान चालला.  मात्र चित्रपट निर्मितीचे महत्त्वाचे केंद्र असूनही 30 लाखांचा खर्च भागवण्याइतपत तमिळ चित्रपटांची त्यावेळी मोठी बाजारपेठ नव्हती.  सुरुवातीला केरळ, कर्नाटक, आंध्र प्रदेशातील निर्मात्यांना चित्रपट बनवण्यासाठी मद्रास, (आता चेन्नई) येथे जावे लागे. तेव्हा  वासन यांना 85 रुपये महिना पगारावर काम करणाऱ्या ताराचंद बडजात्या यांनी 'चंद्रलेखा' हिंदीत डब किंवा रिमेक करण्याचा सल्ला दिला आणि मदत केली. 'चंद्रलेखा' हिंदीत बनला आणि चांगला चाललाही.  तेव्हापासून हिंदीच्या रूपाने दाक्षिणात्य चित्रपटांना मोठी बाजारपेठ मिळाली. आज मात्र तेलुगू चित्रपटांचा व्यवसाय चांगलाच विस्ताराला आहे.

तिथे आता चित्रपट निर्मितीसाठीचा एक ठोस ठाचा आधीच तयार झाला आहे. 'बाहुबली'सारख्या दोन भागांच्या चित्रपटाने जगभरात दोन हजार कोटींचा व्यवसाय केला आहे. 'पुष्पा'च्या दोन भागांपैकी पहिला भाग प्रदर्शित झाला आहे.  दुसरा भागही याच वर्षी रिलीज होणार आहे.  याशिवाय तेलुगूमध्ये बनवलेले 'मेजर', 'राधेश्याम', 'सालार', 'लिगार' आणि 'आदिपुरुष' हे चित्रपट यावर्षी हिंदीत प्रदर्शित होणार आहेत.  प्रभास आणि पूजा हेगडे यांचा 'राधेश्याम' हा चित्रपट 14 जानेवारीला प्रदर्शित होणार होता, त्याचे प्रदर्शन आता पुढे ढकलण्यात आला आहे. सध्या तरी चित्रपटांच्या प्रदर्शनासाठी परिस्थिती अनुकूल नाही. 7 जानेवारीला रिलीज होणाऱ्या तेलुगु निर्मित 'आरआरआर'चे प्रदर्शन आधीच पुढे ढकलण्यात आले आहे. 'राधेश्याम'च्या निर्मात्यांनी सांगितल्यानुसार हा चित्रपट त्याच्या वेळापत्रकानुसार 14 जानेवारीला प्रदर्शित होणार होता. पण ओमिक्रॉनच्या वाढत्या प्रादुर्भावामुळे निर्मात्यांना प्रदर्शन स्थगित करावे लागले आहे.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत जि. सांगली